0122
05-06-1999
HEAR OR IMAGINE AND HEAR
Jean van Wijk
Beeldend Kunstenaar
Deelcollectie: Acoustic architecture – Architectural acoustics
AKOESTIEK IS ARCHITECTUUR – GELUID KIEST VORM
Bij de geboorte van het theater in de oudheid ontstond al vrij snel de ideale architectuur ervoor. De noodzaak om verhalen en mythologieën in gestileerde uitvoering te presenteren riep kennelijk een perfecte architectonische vorm op. Amfitheater en arena waren zo bezien onze eerste luidsprekers. Het ‘luid-spreken’ werd de techniek om wat gezegd moest worden openbaar te maken.
AKOESTIEK IS INNERLIJK GEHOOR – HERSENPAN KIEST GELUID
De voorstelling van geluid kan minstens zo krachtig werken als fysiek geluid. Een boek, ieder boek, is een instrument, gemaakt om door de lezer tot klinken te worden gebracht. Wie zich een gedicht, een muziekstuk van binnen kan voorstellen, draagt cadans en klank gekoppeld aan betekenis met zich mee. Het in-zich-opnemen van tekst- en klanksequenties kost tijd en vergt een strenge selectie: men onttrekt een stuk aan de openbaarheid om het zich eigen te maken.
BEELD VAN GELUID
Deze twee dimensies van het begrip akoestiek hebben in wisselwerking met elkaar een grote culturele betekenis: het collectieve vormt het individu en het individuele vormt het collectief. In het Vedute manuscript ‘Hear or imagine and hear’ zijn deze twee opvattingen van akoestiek in elkaar geschoven en als een sequentie gepresenteerd. Bij het omslaan van de elf pagina’s transformeert het beeld van een arena in dat van een menselijk gezicht. Er vindt schaalverandering plaats: de rondom de arena geordende dienstruimtes ontvouwen zich en ‘morphen’ op tomografische wijze tot kamers in de menselijke schedel. Het speelveld van de arena blijkt een reusachtig trommelvlies, terwijl het trommelvlies een minuscuul theater toont waarin de wereld een voorstelling geeft.
Architectuur wordt hersenpan, het oor wordt een theater, het gemeenschappelijke wordt persoonlijk en omgekeerd.
–JvW
